وب اپلیکیشن (Web Application) یکی از برنامه‌های پر کاربرد کامپیوتری است. کاربران با استفاده از تکنولوژی و فناوری وب و به کمک مرورگرها از آن در جهت انجام وظایف و رفع نیازهای خود استفاده می‌کنند. وب اپلیکیشن نرم‌افزاری است که در یک سرور راه دور ذخیره می‌شود و در بستر اینترنت اجرا می‌گردد. اما تمام قضیه این نیست. وب اپلیکشن ویژگی‌ها و قابلیت‌های فراوانی دارد که این تکنولوژی را فوق العاده جذاب کرده؛ همچنین کاربرد‌های زیادی برای استفاده‌کنندگان دارد. با ما همراه باشید تا با ویژگی‌های منحصر‌به فرد وب اپلیکیشن آشنا شوید و از کاربرد‌های آن آگاه گردید.
نرم افزار وب اپلیکیشن
وب اپلیکیشن نرم‌افزاری است که هر فرد با تایپ کردن آدرس اینترنتی در مرورگر خود می‌تواند از آن استفاده کند و از امکانات آن بهره‌مند گردد. به طور ساده می‌توان گفت نرم افزار تحت وب یا همان وب اپلیکیشن، ترکیب اپلیکیشن با وب سایت است. شاید با این تعریف گمان کنید که این دو یکی هستند. اما در حقیقت تفاوت‌هایی دارند که این دو را از هم جدا می‌کند.
در طراحی وب اپلیکیشن ملاک عملکرد و قابلیت‌های مختلف آن است. سه تفاوت عمده برای وب اپلیکیشن و اپلیکیشن وجود دارد که در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها می‌پردازیم.
- اولین تفاوت و اصلیترین تفاوت این است که وب اپلیکیشن برای اجرا، نیاز به اینترنت فعال دارد و در حالت آفلاین قادر به اجرای برنامه نیست. در صورتی که اپلیکیشن‌ها به صورت آفلاین هم قادر به اجرای برنامه‌ها هستند.
- از دیگر تفاوت‌های این دو می‌توان به سرعت در اجرا و عملکرد آن اشاره کرد. اپلیکیشن‌ها نسبت به وب اپلیکیشن‌ها سریع‌تر هستند. شاید از علل کند بودن وب اپلیکیشن‌ها وابستگی آنها به اینترنت باشد؛ عوامل زیادی وجود دارد که بر سرعت اینترنت تاثیر گذار هستند و باعث کندی آن می‌شوند.
- از آنجایی که وب اپلیکیشن‌ها به صورت مستقیم از اینترنت استفاده می‌کنند نیاز به آپدیت ندارند و این کار به صورت کاملا اتوماتیک انجام می‌شود بدون آنکه کاربر متوجه شود و پیغام آپدیت ارسال گردد. در صورتی که اپلیکیشن‌ها این طور نیستند و پس از مدتی باید آنها را آپدیت کرد.
اغلب ما در زندگی استفاده‌های گوناگونی از خدمات وب اپلیکیشن می‌کنیم. اکثر سایت‌هایی که ما به طور روزانه با آن سر و کار داریم وب اپلیکیشن دارند. در واقع هر قسمتی از سایت که به کاربران خدماتی را ارائه می‌دهد؛ وب اپلیکیشن است. طراحی وب اپلیکیشن‌ها به صورت یک طیف گسترده انجام می‌شود و خدمات گوناگونی را ارائه می‌دهد. وب اپلیکیشن را به راحتی می‌توان در هر مرورگری اجرا کرد، مگر در موارد خاص که حتما باید از یک مرورگر مشخص استفاده شود.
یکی از زمینه‌های طراحی وب اپلیکیشن، طراحی سایت خدماتی می باشد.
وب اپلیکیشن چگونه ساخته و اجرا می‌شود؟
طراحی و ساخت یک وب اپلیکیشن کار بسیار سختی نیست. برای ساختن وب اپلیکیشن برای ساید یا همان طرف مشتری وب از زبان‌های برنامه نویسی زیر استفاده می‌شود:
- HTML5
- JavaScript
- Cascading Style Sheets
همچنین سرور برنامه‌های وب با کمک زبان‌های پایتون، جاوا، روبی و… نوشته می‌شود. اولین نکته در ارتباط با اجرای وب اپلیکیشن این است که نیازمند به بارگیری داده نیست؛ داده‌ها از قبل در سرور مرکزی ذخیره شده‌اند. افراد برای استفاده تنها به یک مرورگر وب نیاز دارند. اکثر مرورگرها مانند گوگل کروم، فایرفاکس، Mozilla و Safari به راحتی نیاز کاربران را رفع می‌کنند. وب اپلیکشن‌ها برای اجرا شدن لازم دارند به یک وب سرور و پایگاه داده اطلاعات متصل شوند. پس از برقراری اتصال تمامی درخواست‌های کاربران را مدیریت و اجرا می‌کنند؛ وظیفه سرور برنامه ، تکمیل درخواست و در نهایت ذخیره اطلاعات است.
تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت در چیست؟
از تفاوت‌های عمده میان وب اپلیکیشن و وب سایت میزان توجه آنها به محتوای ارائه شده است. در وب سایت‌ها تاکید بر تولید محتوا است در صورتی که در وب اپلیکیشن‌ها تاکید بر عملکرد و کارکرد است. در وب سایت‌ها یک مطلب برای تمامی کاربران به یک صورت نمایش داده می‌شود؛ اما برای وب اپلیکیشن بر اساس تجزیه و تحلیل تعاملات کاربر محتوا نشان داده می‌شود. بنابراین برای هر فرد با توجه به سن، علاقه، کشور، جنسیت و… محتوایی منحصر به فرد نشان داده می‌شود.
دومین تفاوت این است که در وب سایت برای مشاهده محتوا حتما باید به اینترنت متصل باشید در غیر این صورت محتوا نمایش داده نخواهد شد. اما برای وب اپلیکیشن این امکان وجود دارد که در حالت آفلاین نیز بتوان از برخی امکانات آن استفاده کرد. اگرچه وب اپلیکیشن نیز برای ارائه خدمات کامل باید حتما به شبکه اینترنت متصل باشد.
۵ ویژگی جذاب برای وب اپلیکیشن‌ها
- یکپارچگی: از ویژگی‌های فوقالعاده برای وب اپلیکیشن‌ها می‌توان به یکپارچگی آن اشاره کرد. در تمامی دستگاه‌ها می‌توان این یکپارچی را حفظ کرد.
- ذخیره سازی اطلاعات: اگر شما هم همانند بسیاری از افراد دوست دارید اطلاعاتتان را نگه دارید یا مشکل ذخیره سازی و فضای حافظه دارید؛ باید بگویم که وب اپلیکیشن‌ها دارای یک فضای ابری به صورت محلی هستند تا اطلاعات شما را نگهداری کنند.
- انتخاب زبان: وب اپلیکیشن‌ها قابلیت این را دارند که به زبان‌های مختلف بین المللی طراحی و اجرا شوند.
- کارکرد فوقالعاده: وب اپلیکیشن‌ها دقت بسیار عالی دارند و در عین حال دارای سرعت و عملکرد بالایی هستند.
- عدم نیاز به نرم افزار جانبی: یکی از جذاب‌ترین ویژگی‌های وب اپلیکیشن این است که برای اجرا، احتیاجی به نصب یک برنامه جانبی ندارد و به تنهایی قادر به اجرا است.
منحصر به فردترین مزیت‌های وب اپلیکیشن
با ظهور وب اپلیکیشن‌ها محدودیت موجود برای اپلیکیشن‌های اختصاصی سیستم عامل برداشته شد. کاربران اندروید و آیفون مجبور نیستند تنها از اپلیکیشن‌های موجود در اپ استور و گوگل استور استفاده کنند. هر کاربری صرف نظر از اینکه از چه سیستم عاملی استفاده می‌کند، می‌تواند با وارد کردن آدرس وب اپلیکیشن مورد نظر به اپ‌های مورد نیاز خود دسترسی پیدا کند. وب اپلیکیشن‌ها حافظه دستگاه شما را اشغال نمی‌کنند. وب اپلیکیشن، صفحهای در اینترنت است که کاری با میزان حافظه دستگاه شما ندارد و این یکی از ویژگی‌های خیلی خوب آن است. با وجود وب اپلیکیشن می‌توان با خیال راحت از شر تمامی برنامه‌های اضافی نصب شده بلا استفاده خلاص شد و حافظه دستگاه را پاک سازی کرد.
شاید تصور کنید ممکن است صفحهای که با کامپیوتر باز می‌کنیم با صفحهای که در تلفن‌همراه باز می‌کنیم متفاوت باشد و برای ما ایجاد نارضایتی کند. باید بگویم که وب اپلیکیشن‌ها با استفاده از فناوری طراحی واکنش‌گرا ساخته می‌شوند؛ یعنی شما در هر دستگاهی که بخواهید جستجو کنید این برنامه خود را با آن وفق می دهد و یک صفحه استاندار شده را نمایش می‌دهد.
آنچه وب اپلیکیشن‌ها را پیشتاز کردهاست، این است که راه‌های دستیابی به اطلاعات را بسیار کوتاه کردهاست. دیگر لازم نیست شما مراحل دانلود و نصب را بگذرانید بلکه به سادگی و با یک سرچ در مرورگر خود به آنچه که نیاز دارید می‌رسید. وب اپلیکیشن‌ها به مراتب دارای سرعت و آسانی زیادی نسبت به ایپلیکیشن‌های بومی هستند. از مزایای مهم وب اپلیکیشن‌ها امنیت بالای آنها است. از آنجایی که در وب اپلیکیشن از HTTPS استفاده می‌شود باعث شدهPWA امنیت آن بسیار بالا باشد.
وب اپلیکیشن‌ها دنیای تازه‌ای را به وجود آورده‌اند برای درک و آشنایی با این دنیای وسیع و جذاب پیشنهاد می‌کنیم با مقالات خدمات سئو سایت و آموزش سئو و مشاوره سئو آشنا شوید هر کدام از این موارد می‌تواند دری جدید به روی شما باز کند.
آشنایی با انواع مختلف وب اپلیکیشن
- وب اپلیکیشن‌های استاتیک: این دسته در قالب Html وcss طراحی و ساخته می‌شود از ویژگی آن این است که خیلی دشوار می‌توان تغییرش داد و این کار بسیار زمان بر خواهد بود.
- وب اپلیکیشن‌های پویا: برنامه‌های تحت وب پویا یا دینامیک بسیار قدرتمند هستند. از ویژگی‌های آنها، سرعت و کیفیت فوقالعاده آنها است. به دلیل پویایی این برنامه‌ها امکان تغییر و بهروزرسانی به راحتی برای کاربر ایجاد می‌شود. همچنین زبان‌های برنامه نویسی متعددی در طراحی آن استفاده می‌شود که باعث ایجاد قابلیت‌های فراوان می‌گردد.
- فروشگاه آنلاین: فروشگاه‌های آنلاین یکی دیگر از انواع برنامه‌های تحت وب است. در این فروشگاه‌ها محصولات عرضه می‌شود، برای همین امکان انتقال پول از کارت‌های ب باید وجود داشته باشد. وب اپلیکیشن‌های فروشگاه‌های آنلاین با ظرافت و پیچیدگی بالایی طراحی می‌شوند. از دیگر ویژگی‌های این اپلیکیشن‌ها این است که در تمامی دستگاه‌های موجود به خوبی نمایش داده شوند. در صورت تمایل می‌توانید به لینک طراحی سایت فروشگاهی مراجعه کنید و اطلاعات بیشتری را دریافت کنید.
- اپلیکیشن تصویر متحرک: در این برنامه تحت وب از تصاویر متحرک در جهت جذب مخاطب استفاده می‌شود. در اینگونه برنامه‌ها محتوای متنی وجود ندارد و تنها با استفاده از فلش این تصاویر ساخته و تولید می‌شود. این نوع از وب اپلیکیشن جزء جذاب‌ترین‌ها است. اپلیکیشن تصویر محرک بستر مناسبی برای آموزش است، شما می‌توانید از طریق لینک موجود طراحی سایت آموزشی را به صورت تخصصی‌تر مورد مطالعه قرار دهید.
- پرتال: برنامه‌های تحت وب که به نام پورتال دسته‌بندی می‌شوند، دارای ابزار‌های مختلف هستند که به وسیله یک صفحه در اختیار کاربران قرار داده می‌شود.
- وب اپلیکیشن‌های مدیریت محتوا: اپلیکیشن‌هایی که مبتنی بر مدیریت محتوا یا cms هستند باید امکان ویرایش و تغییر آنی را داشته باشند. در نصب و راه اندازی این دسته از برنامه‌های تحت وب بررسی شرایط و علاقه کاربر از اهمیت بالایی برخوردار است. از انواع سیستم‌های مدیریت محتوا می‌توان به وردپرس اشاره کرد. برای آشنایی با طراحی سایت وردپرس می‌توانید از لینک موجود استفاده کنید.
وب اپلیکیشن‌های آفلاین
تا اینجا هرچه صحبت کردیم مربوط به برنامه‌های تحت وب آنلاین بودهاست. اما آیا وب اپلیکیشن‌های آفلاین نیز وجود دارد؟ اگر بله، به چه صورت کار می‌کنند؟
همان‌طور که قبلا اشاره شد ممکن است وب اپلیکیشن‌هایی وجود داشته باشد که برخی از خدمات خود را به صورت آفلاین نیز ارائه می‌دهند. در این نوع از وب اپلیکیشن‌ها از قابلیت مخزن برنامه یا Application Cache استفاده می‌شود. مخزن برنامه تمامی بخش‌های سایت را به صورت آفلاین و در خارج از شبکه ذخیره می‌کند. با استفاده از مخزن برنامه سرور تمام اطلاعات و فایل‌ها از جمله HTML و تصاویر و هر داده دیگر را به مرورگر کاربران ارسال می‌کند تا در حافظه کامپیوتر آنها ذخیره شود.
عملکرد مخزن طوری است که در حالت آنلاین بهروزرسانی می‌شود و تمامی فایل‌های قدیمی با فایل‌های جدید جایگزین می‌گردد.
معرفی چند نمونه از وب اپلیکیشن‌های موفق
- هاوسینگ Housing (گردشگری)
- دیجی کالا
- مجله فلیپ بورد flipboard
- ساوندسیلک Soundslice (آموزش موسیقی)
- بازی ۲۰۴۸
- میک مای تریپ make my trip (سفر من را بساز)
- اوبر Uber (تاکسی آنلاین)
- پنترست pinterest (شبکه اجتماعی)
- یامیلی yammly (آشپزی)
کلام آخر
وب اپلیکیشن، برنامه‌ای است که در بستر اینترنت و شبکه‌های محلی فعالیت می‌کند. در حقیقت وب اپلیکیشن از ترکیب وب سایت و اپلیکیشن ساخته شدهاست. به این صورت که دیگر معایب اپلیکیشن‌های آفلاین را ندارد. از خصوصیت‌های وب اپلیکیشن این است که نیاز به، بهروزرسانی و اشغال کردن حافظه ندارد. برای نصب وب اپلیکیشن‌ها نیاز به برنامه جانبی خاصی نیست و هر کاربری به سادگی و با تایپ آدرس مورد نظر در مرورگر خود می‌تواند از امکانات وب اپلیکیشن استفاده کند. وب اپلیکیشن‌ها در تمامی حوزه‌های خدماتی ورود پیدا کرده‌اند و همین امر موجب شده تا در طراحی آن از زبان‌های برنامه نویسی مختلف استفاده شود. وب اپلیکیشن، صنعتی رو به رشد و رو به جلو می‌باشد. هر برنامه و سایتی برای پیشرفت نیاز دارد که بخشی از فعالیت خود را به وب اپلیکیشن اختصاص دهد. در لینک موجود شما می‌توانید نمونه‌هایی از طراحی سایت مدارس و همچنین طراحی سایت شرکتی را مشاهده کنید. این مقالات دید بهتری به شما خواهند داد.